Sulma Ignacy Tadeusz (1905–1993), botanik, profesor Politechniki Gdańskiej i Akademii Medycznej w Gdańsku.
Ur. 16 VIII w Niepołomicach (pow. bocheński), był synem Jakuba, woźnego gimnazjum w Gorlicach, i Julii z Korcylów.
Po ukończeniu w r. 1924 gimnazjum klasycznego w Gorlicach studiował S. od t.r. biologię na Wydz. Filozoficznym UJ. Podczas studiów w l. 1925–7 był sekretarzem Tow. Wzajemnej Pomocy Studentów UJ. Już jako student został w r. 1927 asystentem u Władysława Szafera w Inst. Botanicznym UJ. W r. 1929 ukończył studia i opublikował pracę Kosodrzewina i jej zespoły w Gorganach („Acta Societatis Botanicorum Poloniae” Vol. 6: 1929 z. 2, odb. W. 1929). Na jej podstawie 30 X 1930 uzyskał stopień doktora filozofii w zakresie botaniki i geografii (promotorem był Szafer) i w marcu 1931 został starszym asystentem. W kwietniu 1932 zdał egzamin na nauczyciela biologii w szkołach średnich. T.r. przeszedł jako starszy asystent do nowo utworzonej Katedry Anatomii i Cytologii Roślin UJ Kazimierza Piecha. Zajmował się tam głównie lichenologią i prowadził pionierskie badania nad porostami południowo-wschodnich obszarów kraju. Opublikował m.in. prace Materiały do flory porostów Czarnohory („Kosmos”, S. A, T. 57: 1932 nr 1/4, odb. Lw. 1933), Beiträge zur Kenntnis der Flechtenflora des Lubliner Hügellandes („Acta Societatis Botanicorum Poloniae” Vol. 12: 1935 nr 1, odb. W. 1935) oraz O rozmieszczeniu niektórych oceanicznych i kilku innych porostów w Polsce i Rumunii (tamże Vol. 15: 1938 nr 2, odb. W. 1938). Podejmował też badania z zakresu cytologii (Problem ras geograficznych w świecie roślin na tle badań cytologicznych, „Kosmos”, S. B, T. 63: 1938 nr 3, odb. Lw. 1938). Podczas okupacji niemieckiej pracował w Zakł. Badawczym Lasów podległym Stacji Badania Nasion w Krakowie (1 IV – 20 XII 1941), potem w Dziale Socjologii Lasu w Wydz. Lasów Generalnego Gubernatorstwa, gdzie m.in. uczestniczył w opracowywaniu map gleb i zespołów roślinnych Puszczy Niepołomickiej. Równocześnie od kwietnia 1944 do stycznia 1945 był nauczycielem biologii w tajnym szkolnictwie średnim w Krakowie. Po zakończeniu okupacji wrócił 20 I 1945 na stanowisko starszego asystenta Katedry Anatomii i Cytologii Roślin UJ, którą zorganizował po zniszczeniach wojennych i powołany na stanowisko adiunkta, kierował jej działalnością pod patronatem Szafera. Oprócz wykładów i ćwiczeń z anatomii i cytologii roślin dla studentów UJ, prowadził także wykłady z botaniki ogólnej w Inst. Pedagogicznym w Katowicach. Dn. 14 XII t.r. habilitował się na UJ na podstawie napisanej podczas okupacji niemieckiej rozprawy Badania cytologiczne nad rozwojem szparek u „Aneimia phyllitidis” (skrót w „Spraw. PAU” T. 46: 1945 nr 6) i 17 VII 1946 otrzymał stanowisko docenta na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym UJ.
We wrześniu 1946 przeniósł się S. do Gdańska, gdzie 1 X t.r. objął jako profesor kontraktowy Katedrę Botaniki Ogólnej na Wydz. Chemicznym Politechn. Gdań. Dn. 24 VIII 1948 został mianowany profesorem nadzwycz. Był współorganizatorem utworzonego t.r. Wydz. Inżynierii Rolnej, przekształconego w r. 1950 na Wydz. Agrotechniczny. Po jego likwidacji w r. 1952 i utworzeniu w jego miejsce kierunku Chemii Spożywczej brał udział w opracowaniu jego programu nauczania w zakresie mikrobiologii i przedmiotu: surowce roślinne. Równocześnie od 16 X 1946 był przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Wydz. Farmaceutycznego Akad. Lekarskiej (od r. 1950 Akad. Med.) w Gdańsku i po jego utworzeniu w r. 1947 pełnił funkcję jego dziekana (do r. 1956). Na powstającym Wydziale objął w r. 1946, jako profesor kontraktowy, Katedrę Botaniki Farmaceutycznej i zorganizował ją od podstaw, m.in. tworząc przy niej w r. 1948 Zakł. Uprawy Roślin Leczniczych. Wobec likwidacji Zakładu w r. 1951, przekształcił go w przykatedralny Ogród Botaniczny, prowadzący w l.n. uprawę ok. 700 gatunków roślin oraz ich wymianę z 60 podobnymi placówkami w kraju i za granicą. W l. 1960–2 pełnił funkcję prodziekana Wydz. Chemicznego Politechn. Gdań., ale już w lutym 1963 zrezygnował z pracy na tej uczelni na rzecz Akad. Med., gdzie od 1 III t.r. był pełnoetatowym kierownikiem Katedry Botaniki Farmaceutycznej.
W Gdańsku kontynuował S. badania w zakresie lichenologii i opublikował m.in. Klucz do oznaczania pospolitych porostów (W. 1947). Podjął też problematykę botaniczną Pomorza Gdańskiego i Żuław oraz ekologii tych terenów, m.in. analizował składniki flory pomorskiej oraz problemy torfowisk pomorskich i wydm. Ogłosił z tego zakresu m.in. prace Badanie zespołów roślinnych a utrwalanie wydm nadmorskich („Techn. i Gosp. Morska” 1952 nr 4), Zagospodarowanie Żuław a postulaty ochrony przyrody („Chrońmy przyr. ojczystą” 1954 nr 1) oraz wspólnie z Heleną Tokarz Zagadnienie ochrony buka i lasów bukowych na Ziemiach Pomorskich („Przyr. Polski Zachodniej” 1960 nr 3/4). W botanice farmaceutycznej wprowadził do badań zagadnienia dotyczące surowców leczniczych, m.in. użytkowania, ochrony i chemizmu marzanki wonnej Asperula odorata („Acta Poloniae Pharmaceutica” Vol. 20: 1963 nr 1, „Acta Biologica et Medica” Vol. 8: 1964 z. 3, Vol. 11: 1967 z. 2), a także jako jeden z pierwszych zastosował chromatografię gazową w analizach olejków eterycznych (Badania niektórych olejków eterycznych uzyskanych z roślin uprawianych na Pobrzeżu Gdańskim, „Rozpr. Wydz. III Gdań. Tow. Nauk.” 1968 nr 4, wspólnie z Tadeuszem Czachlą). Po reorganizacji uczelni w r. 1970 (likwidacja katedr i powołanie instytutów) kierował Zakł. Botaniki Farmaceutycznej w Inst. Technologii i Analizy Leku. T.r. został mianowany profesorem zwycz.
S. był animatorem życia naukowego w Gdańsku, m.in. współinicjował i współorganizował oddziały Polskiego Tow. Przyrodników im. Kopernika oraz w r. 1952 Polskiego Tow. Botanicznego (został przewodniczącym oddziału i pełnił tę funkcję przez 25 lat, będąc także przez wiele lat członkiem zarządu głównego). Należał do Komitetu Organizacyjnego Gdańskiego Tow. Naukowego, powstałego w r. 1956 z Tow. Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku; do r. 1960 był w nim zastępcą sekretarza generalnego. Z jego inicjatywy przy Wydz. II Nauk Biologicznych i Medycznych Towarzystwa powstała w r. 1959 Komisja Fizjograficzna, której przewodniczył do r. 1984; wchodził też w skład komitetu redakcyjnego wydawnictw Wydziału II. W l. 1956–9 był członkiem Rady Naukowo-Ekonomicznej przy Woj. Komisji Planowania Gospodarczego w Gdańsku. Przez wiele lat przewodniczył Woj. Zarządowi Ochrony Przyrody oraz Radzie Naukowej Słowińskiego Parku Narodowego, był też członkiem Komisji Zadrzewień przy wojewodzie gdańskim. Należał do inicjatorów powołania przy Prezydium Woj. Rady Narodowej w Gdańsku Komitetu Organizacyjnego Uniw. Gdań.; znacznie przyczynił się do jego powstania w r. 1970 i głównie dzięki jego staraniom powołano Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi. Ponadto działał w PAN w radach naukowych Inst. Ekologicznego i Zakł. Ochrony Przyrody oraz w Komitecie Naukowym Ochrony Przyrody i Jej Zasobów, a także Komitecie Botaniki.
Dn. 30 IX 1975 przeszedł S. na emeryturę, ale nadal publikował prace głównie z historii botaniki, m.in. wspólnie z Zofią Schwarz Z dziejów botaniki na Pomorzu Gdańskim. Cz. 2. Rozwój botaniki w Gdańsku w dobie oświecenia („Studia i Mater. z Dziej. Nauki Pol.”, S.B, 1977 nr 27) i Nieznane rękopisy z doby oświecenia dotyczące flory Elbląga i okolicy („Kwart. Hist. Nauki” R. 25: 1980 nr 1), a także materiały do flory porostów Karpat wspólnie z Janem Bystrkiem („Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, S. C, Vol. 39: 1984, Vol. 41: 1986) i Wiesławem Fałtynowiczem („Fragmenta Floristica et Geobotanica” Vol. 34: 1989 nr 1/2). Ogółem ogłosił 65 artykułów, książek oraz prac eksperymentalnych i przeglądowych. Był promotorem czterech doktoratów i opiekunem jednej habilitacji. Zmarł 4 III 1993 w Gdańsku, został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu. Był odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżami Kawalerskim (1956), Oficerskim (1977) i Komandorskim (1985) Orderu Odrodzenia Polski, a także licznymi medalami i odznakami za zasługi dla Gdańska i Pomorza oraz ochrony przyrody.
W małżeństwie zawartym 29 I 1939 z Marią Haliną Czerny, pielęgniarką, miał S. trzy córki: Marię Agnieszkę (ur. 1941), lekarza medycyny, Gabrielę (ur. 1947), farmaceutkę, i Teresę (ur. 1948), nauczycielkę biologii.
W czerwcu 2002 nazwisko S-y umieszczono na tablicy pamiątkowej w budynku «Starej Chemii» Politechn. Gdań. wśród innych twórców-pionierów Wydz. Chemicznego tej uczelni.
Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, Kr. 1948 I–II; Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Gd. 1998 Supl. I; Złota księga nauki polskiej, Red. K. Pikoń, A. Sokołowska, Gliwice 1999; – Drygas A., Gdańskie aptekarstwo w ciągu wieków ze szczególnym uwzględnieniem dziejów aptekarstwa na ziemi gdańskiej w latach 1920–1976 (mszp. pracy doktorskiej w B. Głównej Akad. Med. w Gd.); Ludzie Akademii Medycznej w Gdańsku, Red. Z. Machaliński, Gd. 2004 s. 108–21 (częściowa bibliogr., fot.); 50 lat Akademii Medycznej w Gdańsku, „Annales Academiae Medicae Gedanensis” T. 25: 1995 supl. 3 s. 109–18, supl. 4 s. 231–5 (fot.); Pięćdziesiąt lat Gdańskiego Towarzystwa Naukowego 1922–1972. Księga pamiątkowa, Gd. 1972; Pionierzy Politechniki Gdańskiej, Red. Z. Paszota i in., Gd. 2005 s. 627–8 (fot.); Sieńkowski E., Dzieje Akademii Medycznej w Gdańsku (1945–1995), Gd. 1995 (fot.); tenże, Z dziejów medycyny gdańskiej. Zarys dziejów Akademii Medycznej w Gdańsku (1945–1970), „Annales Academiae Medicae Gedanensis” T. 1: 1971; Ulążka B., Biografia prof. dra hab. Ignacego Tadeusza Sulmy (1905–1993) (mszp. pracy magisterskiej w B. Głównej Akad. Med. w Gd.); – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Annales Academiae Medicae Gedanensis” T. 24: 1994 s. 263–70 (H. Tokarz, bibliogr. prac S-y, D. Gołębiewska, fot.), „Dzien. Bałtycki” 1993 nr 57, 60, 61, „Spraw. Gdań. Tow. Nauk.” 1993 nr 20 s. 235–40 (H. Tokarz, fot.); – Arch. Akad. Med. w Gd.: Akta personalne S-y, sygn. SN II – 4410/50; – Mater. Red. PSB: Informacje żony S-ego, Marii Sulmy z Gd.
Aleksander Drygas